وزارت خزانهداری ایالات متحده اعلام کرد که در بزرگترین اقدام مرتبط با ایران از سال ۲۰۱۸، بیش از ۵۰ فرد و نهاد را تحریم و بیش از ۵۰ کشتی را که بخشی از امپراتوری وسیع کشتیرانی تحت کنترل محمدحسین شمخانی (حسین) هستند، شناسایی کرده است.
دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا روز چهارشنبه هشتم مرداد در اطلاعیهای گفت که حسین، پسر علی شمخانی (مشاور ارشد سیاسی رهبر جمهوری اسلامی)، از فساد ناشی از نفوذ سیاسی پدرش در بالاترین سطوح رژیم ایران برای ایجاد و بهرهبرداری از ناوگان عظیم تانکرها و کشتیهای کانتینربر استفاده میکند.
این وزارتخانه افزود: این شبکه، نفت و فرآوردههای نفتی را از ایران و روسیه و همچنین سایر محمولهها به خریداران در سراسر جهان میفروشد و دهها میلیارد دلار سود کسب میکند.
تحریمهای جدید در مجموع شامل ۱۵ شرکت کشتیرانی، ۵۲ کشتی، ۱۲ فرد و ۵۳ نهاد فعال در دور زدن تحریمها در ۱۷ کشور مختلف، از پاناما و سوئیس تا ایتالیا و هنگکنگ، میشود.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران این تحریمها را «بهشدت» محکوم کرد و آن را «مصداق جنایت علیه بشریت» خواند.
اسماعیل بقایی نهم مرداد به اسامی و جزئیات تحریمهای جدید اشاره نکرد اما گفت «تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی آمریکا علیه ایران اقدامی جنایتکارانه و ناقض اصول و قواعد بنیادین حقوق بینالملل و حقوق بشر بوده و مصداق جنایت علیه بشریت محسوب میشود».
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری ایالات متحده، در بیانیهای گفت: «امپراتوری کشتیرانی خانوادهٔ شمخانی نشان میدهد که چگونه عوامل رژیم ایران از موقعیتهای خود برای گردآوری ثروت هنگفت و تأمین مالی رفتار خطرناک رژیم استفاده میکنند».
او افزود: «بیش از ۱۱۵ تحریمی که امروز اعمال شد، بزرگترین تحریمها از زمان اجرای کارزار فشار حداکثری ما علیه ایران توسط دولت ترامپ است. این اقدامات با هدف قرار دادن عوامل رژیم که سود میبرند، در حالی که تهران امنیت ایالات متحده را تهدید میکند، آمریکا را در اولویت قرار میدهد».
وزارت خزانهداری ایالات متحده در اطلاعیه خود اعلام کرده که شبکهٔ حسین شمخانی «بخش قابل توجهی از صادرات نفت خام ایران را کنترل میکند که درآمد حاصل از آن به طور قابل توجهی به خانواده او و رژیم ایران سود میرساند».
این اطلاعیه میافزاید: «پدر او، علی شمخانی، پیش از این در سال ۲۰۲۰ توسط ایالات متحده تحریم شده بود. خانواده شمخانی از ثروت نامشروع خود برای دسترسی به مزایایی که برای ایرانیان عادی در دسترس نیست، از جمله مالکیت املاک انحصاری در سراسر جهان و اخذ گذرنامههای خارجی در ازای سرمایهگذاریهای مالی قابل توجه، سوءاستفاده میکنند».
به گفتهٔ وزارت خزانهداری ایالات متحده، «این گذرنامهها به آنها اجازه میدهد تا هنگام انجام تجارت در خارج از کشور، به طور ناشناس سفر کنند و ارتباطات خود را با ایران پنهان کنند و طرحهای فاسد خود را پیش ببرند».
مایکل فالکندر، معاون وزارت خزانهداری، نیز گفت این اقدام جدید «فروش نفت ایران را بسیار دشوارتر خواهد کرد» اما در عین حال افزود که واشینگتن انتظار «اختلال پایدار در بازار جهانی نفت» را ندارد.
به گفته این مقام، صادرات نفت ایران از روزانه حدود ۱.۸ میلیون بشکه در ابتدای سال جاری میلادی، در پی اعمال تحریمهای محدودتر ایالات متحده به حدود ۱.۲ میلیون بشکه در روز کاهش یافته بود.
او افزود: «ما همچنان اقدامات بیشتری را دنبال میکنیم تا این عدد را حتی پایینتر بیاوریم»، و یادآور شد که فشار تحریمی در دوره اول ریاستجمهوری آقای ترامپ صادرات نفت ایران را به چند صد هزار بشکه در روز رسانده بود.
وزارت خارجه
همزمان، وزارت خارجه آمریکا نیز ۲۰ نهاد و ۱۰ کشتی دیگر را به دلیل مشارکت در تجارت و حمل و نقل نفت و محصولات پتروشیمی ایران تحریم کرد.
تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت این تحریمها با هدف «مختل کردن توان حکومت ایران در تأمین مالی فعالیتهای بیثباتکننده از جمله برنامه هستهای، حمایت از گروههای تروریستی و سرکوب مردم خودش» اعمال شدهاند.
بروس افزود همانطور که دونالد ترامپ پیشتر گفته است، «هر کشور یا شخصی که تصمیم به خرید نفت یا محصولات پتروشیمی از ایران بگیرد، خود را در معرض خطر تحریمهای آمریکا قرار داده و اجازه انجام تجارت با ایالات متحده را نخواهد داشت.»