مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید کرد که ایران برای گفت‌وگوهای فنی در سطح کارشناسی بر سر برنامه هسته‌ای خود ابراز آمادگی کرده، اما بازرسان این سازمان فعلا به ایران بازنمی‌گردند.
ساعاتی پیش از آن، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در تهران خبر داده بود که سفر معاون مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران «در دستور کار است» و «احتمالا طی چند هفته آینده انجام خواهد شد».
رافائل گروسی روز جمعه، سوم مرداد، در وین، مقر دیده‌بان هسته‌ای وابسته به سازمان ملل متحد، گفت آژانس دیگر گزارشی از برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران ندارد.
آقای گروسی همچنین خبر داد که مذاکرات احتمالی پیش رو میان آژانس با ایران «فعلا شامل بازگشت و تجدید کار بازرسان نخواهد بود».
بازرسان آژانس در ایران پس از افزایش تهدیدها و در پی جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و جمهوری اسلامی، خاک ایران را ترک کردند.
مدیرکل آژانس روز جمعه بار دیگر تأکید کرد که ایران باید در مورد تأسیسات خود شفاف‌سازی کند.
او در همین حال گفت باید با تهران در مورد این‌که چگونه اقدام کنیم، به توافق برسیم و «باید به ایران در مورد اقداماتی که می‌خواهد آن را به عنوان گام‌های احتیاطی در نظر دارد، گوش کنیم».
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، روز جمعه گفته بود که هدف از سفر معاون مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، «رایزنی جهت تنظیم شیوه‌نامه جدید برای همکاری ایران با آژانس است».
او افزود هیچ برنامه‌ای برای بازدید هیئت آژانس از تأسیسات هسته‌ای ایران که «در جریان حملات اخیر آمریکا و اسرائیل آسیب دید، در دستور کار قرار ندارد». این بخش از سخنان بقائی در گفته‌های آقای گروسی به‌طور تلویحی تأیید شد.
اسرائیل که سال‌ها تأکید داشت ایران با پیگیری و «پنهان‌کاری» قصد تولید بمب اتمی دارد و آن را «تهدید حیاتی فوری» برای موجودیت اسرائیل می‌دانست، در جنگ اخیر خود در ایران شماری از تأسیسات هسته‌ای ایران را بارها هدف قرار داد و آمریکا روز اول تیر به دستور دونالد ترامپ سه سایت هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان را بمباران کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا بر «نابودی» کامل این سه سایت تأکید کرده است.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه در گفت‌وگو با شبکه فاکس‌نیوز گفت تأسیسات خسارت جدی و شدید دیده ولی او نمی‌داند سرنوشت اورانیوم غنی‌شده ایران چه شده است.
موافقت تهران با ازسرگیری همکاری با آژانس و سفر معاون مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی است که مجلس ایران یک روز پس از برقراری آتش‌بس در جنگ ۱۲ روزه قانون «الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» را تصویب کرد و شورای نگهبان قانون اساسی ایران نیز یک روز بعد آن را تأیید کرد.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور اسلامی، قانون یادشده را روز ۱۱ تیر برای اجرا ابلاغ کرد.
در این قانون آمده است که تعلیق همکاری با آژانس موضوعی است که تشخیص آن با شورای عالی امنیت ملی است. به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی فعلا قصد تعلیق همکاری را ندارد.
این در حالی است که جمهوری اسلامی در سطح مقامات ارشد خود مدیرکل آژانس را متهم کرده که زمینه حمله نظامی اسرائیل به ایران را از طریق تهیه «گزارش‌های مغرضانه» فراهم کرده است.
مهره‌های تندروتر در حاکمیت ایران و نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی نیز در انتقاد از مدیرکل آژانس یک گام فراتر نهاده و آقای گروسی را «جاسوس موساد» نامیده و از لزوم «محاکمه» و حتی اعدام او سخن گفته‌اند.
اظهارات روز جمعه مدیرکل آژانس و سخنگوی وزارت خارجه ایران در مورد ازسرگیری تماس‌های رسمی طرفین در سطوح بالا همزمان با مذاکراتی بیان شد که در این روز میان معاونان وزیران خارجه ایران با همتایان خود از فرانسه، آلمان و بریتانیا در ساختمان کنسولگری ایران در استانبول در جریان بود.
اسماعیل بقایی گفت نشست استانبول «فرصتی مغتنم برای تصحیح نگاه» و از نظر تهران یک «آزمون برای سنجش میزان واقع‌بینی» اروپا در خصوص موضوع هسته‌ای ایران است.
خبرگزاری‌های رویترز و آسوشیتدپرس گزارش داده بودند که دیپلمات‌های اروپایی در دیدار استانبول به تهران قرار است پیشنهاد کنند که اگر نسبت به یک رشته موضوع‌های کلیدی «تعهد» بدهد، این سه قدرت باقی‌مانده در پیمان برجام به جای ۹ شهریور که ضرب‌الاجل فعال کردن «مکانیسم ماشه» و بازگشت تحریم‌های سنگین علیه ایران است، حاضرند شش ماه به ایران برای موفقیت مذاکرات مهلت بدهند.
اسماعیل بقایی در همین حال، درخواست پیاپی مقامات دولت اسرائیل از سه کشور اروپایی برای معطل نشدن و اجرایی کردن سریع «ساز و کار ماشه» را «تعیین تکلیف» اسرائیل برای اروپا نامید و آن را محکوم کرد.
اسرائیل گفته است که احیای برنامه هسته‌ای ایران زمینه حملات دوباره به ایران را فراهم خواهد کرد.
اما مقامات ارشد ایران، از مسعود پزشکیان تا عباس عراقچی، در روزهای اخیر پیاپی تأکید کردند که هر گونه توافق که «حق» غنی‌سازی را از ایران بگیرد، «یک توهم است» که تهران «هرگز» به آن تن درنخواهد داد.
