استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در خاورمیانه، اعلام کرد که واشینگتن، همراستا با اسرائیل، مذاکرهکنندگان خود را از گفتوگوهای صلح غزه در پایتخت قطر فرامیخواند.
آقای ویتکاف روز پنجشنبه دوم مرداد با اعلام این خبر، حماس را به «نداشتن حسن نیت» متهم کرد و نوشت «درحالیکه میانجیگران تلاش زیادی کردهاند، حماس نه هماهنگ است و نه با حسن نیت عمل میکند».
ساعتی پیش از آن اسرائیل هم با قدردانی از میانجیگران اعلام کرده بود که هیئت مذاکرهکنندۀ خود را از گفتوگوهای آتشبس غزه در قطر برای «مشورتهای بیشتر» بازگردانده است.
استیو ویتکاف در پیام خود افزوده است که «اکنون گزینههای جایگزین را برای بازگرداندن گروگانها و تلاش برای ایجاد محیطی باثباتتر برای مردم غزه بررسی خواهیم کرد».
پیشتر اعلام شده بود که اسرائیل در حال بررسی پاسخ گروه افراطی حماس است؛ گروهی که آمریکا و اتحادیه اروپا نیز آن را یک سازمان تروریستی میدانند.
ساعتی بعد حماس در بیانیهای گفت از موضع آقای ویتکاف «غافلگیر» شده و علاقهمند به ادامه مذاکرات برای رسیدن به آتشبس است.
میانجیگران بیش از دو هفته است میان هیئتهای اسرائیل و حماس در قطر در رفتوآمد هستند، اما این گفتوگوهای غیرمستقیم هنوز به دستیابی به آتشبس منجر نشده است.
با این حال هر دو طرف تحت فشار داخلی و بینالمللی قرار دارند تا پس از نزدیک به دو سال جنگ و در پی وخامت شدید وضعیت انسانی و گرسنگی در غزه، که سراسر جهان را شوکه کرده، به توافقی دست یابند.
خبرگزاری رویترز بهنقل از دو منبع آگاه از مذاکرات در قطر نوشت که بازگرداندن هیئت اسرائیلی الزاماً به معنای شکست مذاکرات نیست، اما رسانههای اسرائیل از فروپاشی مذاکرات خبر دادهاند.
یک منبع فلسطینی آگاه به خبرگزاری فرانسه گفت که پاسخ حماس شامل اصلاحاتی در بندهای مربوط به ورود کمکهای بشردوستانه، نقشۀ مناطقی که ارتش اسرائیل باید از آنها خارج شود، و ضمانتهایی برای پایان دائمی جنگ بوده است.
در همین حال اکسیوس خبر داد که مقامات ارشد اسرائیل در گفتوگو با ویتکاف درخواست حماس برای آزادی تعداد بیشتری از فلسطینیان در توافق احتمالی را غیرقابل قبول خواندهاند.
یک مقام اسرائیلی هم روز به رویترز گفت که پاسخ حماس به مذاکرات آتشبس غزه برای پیشرفت کافی نبوده، اما اسرائیل قصد دارد این گفتوگوها را ادامه دهد.
در طول ۲۱ ماه جنگ در غزه، هم اسرائیل و هم گروه افراطی حماس پیوسته بر مواضع قبلی خود پافشاری کردهاند؛ وضعیتی که باعث شد دو آتشبس موقت به توافقی پایدار نینجامد.
گفتوگوهای دوحه، پایتخت قطر، از ششم ژوئیه (۱۵ تیرماه) آغاز شده تا توافقی برای آتشبس حاصل شود که شامل آزادی گروگانهای اسرائیلی نیز باشد.
از میان ۲۵۱ گروگانی که در حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل برده شدند، ۴۹ نفر همچنان در غزه هستند که ارتش اسرائیل میگوید ۲۷ نفر از آنان جان باختهاند.
با این حال، مذاکرات بدون پیشرفت ادامه دارد و هر طرف دیگری را به پافشاری بر مطالبات اصلیاش متهم میکند.
اسرائیل خواهان انحلال کامل توان نظامی و حکومتی حماس است و این شرط را غیرقابل مذاکره میداند. در مقابل، حماس خواستار تضمینهای قاطع برای آتشبس دائمی، خروج کامل نیروهای اسرائیلی و تسهیل کامل ورود کمکها به غزه است.
بیشتر در این باره: ابراز نگرانی چهار رسانه جهانی از وضعیت بحرانی روزنامهنگاران در نوار غزه«محاصره و قحطی»
انتقادات بینالمللی دربارۀ وضعیت بیش از دو میلیون فلسطینی در غزه در حال افزایش است. پیشتر، بیش از ۱۰۰ سازمان حقوق بشری و امدادرسانی هشدار دادهاند که «قحطی گسترده» در غزه در حال گسترش است.
روز پنجشنبه نیز خبرگزاریها بینالمللی رویترز، فرانسه و آسوشیتدپرس، و بیبیسی جهانی در بیانیهای مشترک اعلام کردند که خبرنگاران همکار این رسانهها در غزه خود «اکنون با خطر گرسنگی مواجهاند و در شرایطی به همان اندازه وخیم زندگی میکنند که سوژههای خبری آنها در آن قرار دارند».
سازمان ملل روز پنجشنبه اعلام کرد نمیداند چه تعداد کامیون کمکهای بشردوستانه در مرز غزه در انتظار توزیع هستند، زیرا اسرائیل اجازه دسترسی به این مناطق را به سازمان نداده است.
اسرائیل اتهامات مربوط به نقش داشتن در بحران فزایندۀ گرسنگی در غزه را رد کرده و حماس را به جلوگیری از توزیع کمکها، غارت محمولهها و فروش آنها با قیمتهای گزاف و همچنین تیراندازی به سوی افرادی که در صف دریافت کمک هستند، متهم میکند.
بر اساس گزارشها، تا کنون حدود یک هزار فلسطینی هنگام تلاش برای دریافت غذا از مراکز محدود توزیع بر اثر تیراندازی کشته شدهاند.
اسرائیل میگوید اجازه ورود کمکها به غزه را میدهد، اما نهادهای امدادی بینالمللی در توزیع آن ناکام ماندهاند.
سازمانهای امدادی میگویند مجوزها از سوی اسرائیل هنوز محدود است و هماهنگی لازم برای انتقال ایمن کامیونها به مناطق هدف، در شرایط جنگی بسیار دشوار است.
طبق آمار وزارت بهداشت در منطقه تحت کنترل حماس، عملیات نظامی اسرائیل در غزه تاکنون به کشتهشدن بیش از ۵۹ هزار و ۵۰۰ فلسطینی منجر شده که بیشترشان غیرنظامی بودهاند.
حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که باعث شروع جنگ در غزه شد نیز به کشتهشدن ۱۲۱۹ نفر انجامید که اکثر آنها غیرنظامی بودند.